AI-geletterdheid en de EU AI Act: Wat je moet weten
Posted on
In de afgelopen jaren zijn data en AI uitgegroeid tot essentiële componenten van besluitvorming, innovatie en concurrentiekracht. AI modellen zijn vaak complex en niet makkelijk te interpreteren door bijvoorbeeld gebruikers en toezichthouders. Hoe zorgen we ervoor dat AI op een ethische, transparante en verantwoorde manier wordt ingezet?
De EU AI Act is een belangrijke stap in de regulering van AI binnen Europa. Het stelt duidelijke kaders voor organisaties en professionals die AI ontwikkelen of er beslissingen op baseren. Een van die kaders is dat gebruikers een zekere AI-geletterdheid moeten hebben. Dit maakt dat deze AI-geletterdheid (AI-literacy) niet alleen een strategisch voordeel is, maar ook een noodzakelijke competentie.
Tegelijkertijd reikt AI-geletterdheid verder dan regelgeving alleen. Het vraagt om inzicht in hoe data en AI samenkomen, hoe je data effectief inzet en analyseert, en hoe je verantwoorde toepassingen ontwikkelt. Het Data Science & AI Essentials-programma bij JADS biedt professionals de kans om deze vaardigheden te ontwikkelen in een academisch onderbouwd en praktisch toepasbaar kader.
De EU AI Act: Wat betekent dit voor professionals en organisaties?
De EU AI Act is de eerste grootschalige wetgeving ter wereld die regels stelt aan de ontwikkeling en het gebruik van AI. Dit heeft implicaties voor bedrijven, overheidsinstellingen en professionals die werken met AI-systemen of er in hun besluitvorming gebruik van maken.
De wetgeving hanteert een risicogebaseerde benadering, waarin AI-systemen worden ingedeeld in vier categorieën:
- Onacceptabel risico – AI-toepassingen die fundamentele rechten schenden, zoals social scoring door overheden, worden verboden.
- Hoog risico – AI-systemen in kritieke sectoren (zoals gezondheidszorg, financiën en HR-zaken) moeten aan strenge transparantie- en verantwoordingsvereisten voldoen.
- Beperkt risico – AI-systemen zoals chatbots en deepfake-technologie moeten aan bepaalde transparantie-eisen voldoen.
- Minimaal risico – AI-toepassingen zonder grote impact op rechten en vrijheden, zoals aanbevelingssystemen op streamingdiensten, blijven grotendeels ongemoeid.
Voor organisaties betekent dit onder andere dat ze hun AI-systemen kritisch moeten evalueren op bijvoorbeeld interpreteerbaarheid en mogelijk processen moeten aanpassen om aan de wetgeving te voldoen. Vanaf 2 februari 2025 zijn organisaties die AI-systemen ontwikkelen of gebruiken wettelijk verplicht te zorgen voor een toereikend niveau van AI-geletterdheid bij hun werknemers en andere personen die namens hen AI-systemen gebruiken. Dit houdt in dat medewerkers voldoende vaardigheden, kennis en begrip moeten hebben over zowel de technische werking van AI-systemen als de sociale, ethische en praktische aspecten ervan.
Voor professionals betekent het dat basiskennis van AI en data science noodzakelijk wordt om te begrijpen waar de risico’s en mogelijkheden liggen.
Ontdek het Data Science & AI Essentials programma of ontdek alle Data Science & AI programma’s voor professionals
AI-geletterdheid: Meer dan alleen regelgeving
AI-geletterdheid is niet enkel een kwestie van compliance met nieuwe wetgeving. Het gaat om het begrijpen van data, algoritmes en de impact van AI op besluitvorming. Dit is cruciaal in sectoren als gezondheidszorg, logistiek, finance en publieke dienstverlening, waar AI en data science steeds vaker worden ingezet.
Een professioneel begrip van AI en data science omvat onder andere:
- Datagedreven besluitvorming – Hoe zet je data in om waardevolle inzichten te genereren?
- Algoritmische transparantie en ethiek – Hoe werken AI-modellen, en welke biases en risico’s kunnen optreden?
- De relatie tussen data en AI – AI is zo goed als de data waarmee het werkt; hoe zorg je voor betrouwbare en representatieve datasets?
- AI in de praktijk – Hoe integreer je AI-tools in bestaande processen, en hoe analyseer je hun effectiviteit?
Voor professionals die op strategisch niveau met AI werken, of juist met de technische implementatie te maken hebben, is een brede basis in zowel AI als data science onmisbaar.
Hoe het Data Science & AI Essentials-programma bij JADS bijdraagt aan AI-geletterdheid
Het Data Science & AI Essentials-programma is een academisch onderbouwd, praktijkgericht programma dat professionals helpt AI en data science in hun werkveld te integreren. In vijf dagen biedt het een gedegen introductie in de principes, technieken en toepassingen van data science en AI.
- Dag 1: Introductie in Data Science & AI Wat betekent het om een datagedreven organisatie te zijn? We beginnen met een brede verkenning van het veld van data science en AI.
- Dag 2: Digitale businessmodellen We kijken naar de nieuwste ontwikkelingen en innovatieve businessmodellen
- Dag 3: Data-engineering Deze dag richt zich op de praktische kant: hoe organiseer en structureer je data?
- Dag 4: Datagedreven besluitvorming We behandelen de basisprincipes van data-analyse en modellen
- Dag 5: Generatieve AI Je leert hoe je deze technologie integreert in je business. Ook bespreken we de ethische en juridische risico’s.
- Dag 6: Implementatie van data- en AI-oplossingen Deelnemers presenteren hun plannen en definiëren de volgende stappen voor het succesvol toepassen van data science en AI
Door een combinatie van interactieve colleges, praktijkcases en groepsdiscussies krijg je niet alleen theoretische kennis, maar ook concrete handvatten om AI en data science toe te passen binnen je eigen organisatie.
Vooruit kijken: Wat betekent AI-geletterdheid voor de toekomst?
De implementatie van AI in organisaties neemt toe, en daarmee ook de vraag naar professionals die deze technologie kunnen begrijpen en verantwoord inzetten. De EU AI Act markeert een verschuiving: AI is niet langer een vrij speelveld, maar een technologie die onderhevig is aan strikte regelgeving en ethische richtlijnen.
Dit vraagt niet alleen om compliance, maar vooral om een bredere bewustwording van AI en data science binnen organisaties. Of je nu werkt in strategie, IT, legal, marketing of operations, AI-geletterdheid wordt steeds belangrijker.
Het Data Science & AI Essentials-programma bij JADS biedt een academische, praktijkgerichte route om deze kennis op te bouwen. Wil je beter begrijpen hoe data en AI je werk beïnvloeden? Wil je de impact van AI-regelgeving kunnen duiden? Dan is dit programma een waardevolle investering in je professionele ontwikkeling.
Meer weten?
Ontdek het Data Science & AI Essentials programma of ontdek alle Data Science & AI programma’s voor professionals
