De datagedreven weg naar een betere gezondheid en vitaliteit
Posted on
Stel je een wereld voor waarin elke stap, hartslag en ademhaling niet alleen een datapunt is, maar een sleutel kan zijn tot een gezonder en bewuster leven. Sensoren – bijvoorbeeld in slimme horloges – en data-analyse brengen een revolutie teweeg in de medische wereld, maar veranderen ook onze kijk op gezondheid en vitaliteit. In dit artikel verkennen we het fascinerende snijvlak van technologie en gezondheid. We onderzoeken hoe sensoren en data de gezondheidszorg veranderen, hoe ze ons motiveren om actief te worden en welke uitdagingen er nog liggen.
We beginnen onze reis in deze datagestuurde wereld met Aarnout Brombacher, een doorgewinterd expert op het gebied van data-acquisitie. Aarnout heeft meer dan 30 jaar ervaring als hoogleraar aan de TU Eindhoven. Zijn expertise is geëvolueerd van het verzamelen van data rondom het gebruik van videorecorders en cd-spelers bij Philips tot het pionieren op het gebied van data, gezondheid, sport en vitaliteit. Sinds kort is hij leider van het onderzoeksdomein Gezondheid & Vitaliteit bij JADS. Aarnout is te gast in de nieuwste aflevering van Data Dates, de podcast van JADS. In het interview bespreekt Brombacher hoe sensoren en data worden toegepast in de medische wereld, vertelt hij hoe data helpt bij het betrekken van patiënten bij de zorg en kijkt hij naar toepassing van data in fitness en welzijn.
prof. Aarnout Brombacher, Eindhoven University of Technology
De kracht van data-acquisitie
Het werk van Aarnout concentreert zich op het verzamelen van gegevens uit verschillende bronnen, met name de activiteiten die “in het veld” plaatsvinden. Hierbij gaat het om het volgen en begrijpen hoe mensen bewegen, waar ze bewegen en de manier waarop ze dat doen. Dit is vooral relevant in de gezondheidszorg, met name bij de preventie van gezondheidsproblemen.
De enorme hoeveelheid verzamelde data brengt echter aanzienlijke ethische en privacy-uitdagingen met zich mee. Wie heeft toegang tot deze gegevens, wanneer en onder welke voorwaarden? Deze vragen vormen de kern van Aarnouts werk – zorgen dat gegevens niet alleen relevant zijn voor gezondheidsanalyse, maar ook ethisch, juridisch en moreel verantwoord zijn.
Gegevens tot leven brengen: Gezondheid buiten ziekenhuizen
Als een hartpatiënt op de intensive care ligt, hebben artsen toegang tot een overvloed aan gegevens via sensoren en monitoren. Maar zodra de patiënt het ziekenhuis verlaat, verdwijnt die schat aan informatie. Dit leidt tot een belangrijk gat in het inzicht in de gezondheid en activiteitsniveaus van een patiënt na ontslag.
Met behulp van data en sensoren kan deze kloof worden overbrugd en kunnen waardevolle inzichten worden geboden aan zowel patiënten als zorgverleners. Door bijvoorbeeld de hartslag, activiteit en stressniveaus van een patiënt op afstand te monitoren, kan een arts tekenen van problemen of juist verbetering identificeren. Zo wordt data niet alleen een belangrijk hulpmiddel voor behandeling, maar ook voor preventie.
De uitdaging van data-interpretatie
Je kunt je afvragen hoe artsen, die geen datawetenschappers zijn, de enorme hoeveelheid gegevens die deze sensoren genereren, kunnen interpreteren. Dit is waar het werk van Aarnout van pas komt. Zijn promovendi ontwikkelen algoritmes die complexe gegevens kunnen interpreteren, zodat artsen patronen en mogelijke gezondheidsproblemen kunnen identificeren.
Denk bijvoorbeeld aan een patiënt die er gezond uitziet tijdens een doktersbezoek, maar uit de gegevens blijkt dat zijn hartslag piekt tijdens kantooruren. Dit kan een teken zijn van onderliggende stress, onzichtbaar tijdens de gebruikelijke controles, maar zichtbaar in de data.
Van sensoren naar alledaagse apparaten
Naarmate de sensortechnologie zich ontwikkelt, verandert ook de manier waarop we onze gezondheid volgen. Intensive care units zijn dan wel de gouden standaard van monitoring, draagbare apparaten worden steeds geavanceerder. Fitnesstrackers en smartwatches worden nauwkeuriger en geven steeds betere informatie. Deze apparaten zijn handig om gegevens over iemands gezondheid te verzamelen, maar hoe deze gegevens naar gebruikers worden gecommuniceerd kan veel beter. Daarom is het essentieel om samen te werken met andere disciplines, zoals sociale psychologie en communicatie.
Voorbeeld van een slimme bokszak. Bron: I-percut
Datagestuurde coaching en motivatie
Data heeft niet alleen te maken met gezondheidszorg; het is ook een krachtige motivator om te bewegen. Neem bijvoorbeeld de wereld van sport en fitness. Voor de competitieve geesten onder ons kunnen data het verschil maken tussen een gewone training of een persoonlijke uitdaging. Of het nu gaat om het verbeteren van je eigen hardlooprecords of het concurreren met anderen wereldwijd, door middel van data wordt fitness steeds meer een manier van zelfverbetering.
Maar niet iedereen is van nature competitief ingesteld. Hoe motiveren we mensen die dat niet zijn? Dat is een vraag die onderzoekers nog steeds bezighoudt. Een aanpak die steeds meer terrein wint, is het combineren van gaming, urban sports en verantwoorde lichaamsbeweging. Het creëren van digitale omgevingen die aantrekkelijk zijn voor mensen die misschien minder geneigd zijn tot competitie, is een veelbelovende richting.
Ongelijkheden op gezondheidsgebied aanpakken
Een van de belangrijkste uitdagingen bij het bevorderen van lichaamsbeweging is het aanpakken van kansenongelijkheid. Niet iedereen heeft toegang tot dezelfde middelen of kansen als het gaat om sport en beweging. Sociaal-economische factoren spelen een cruciale rol. Kinderen uit gezinnen met hogere inkomens hebben vaak meer mogelijkheden om (team)sport te beoefenen dan kinderen uit achterstandswijken.
Er worden inspanningen geleverd om deze kloof te overbruggen, zoals het “Give Me Five”-project dat zich richt op meisjes in economisch achtergestelde gebieden. Innovatieve oplossingen, zoals digitale bokszakken, worden geïntroduceerd om mensen te betrekken en aan te moedigen tot lichaamsbeweging. Deze interventies zijn erop gericht om iedereen te stimuleren, ongeacht hun competitieve instelling.
De voortdurende revolutie
Het snijvlak van gezondheidszorg en datagedreven technologie is een domein dat voortdurend in ontwikkeling is. De sleutel ligt niet alleen in het verzamelen van gegevens, maar ook in het verantwoord gebruik ervan. Privacy en veiligheid zijn van groot belang en onderzoekers blijven zoeken naar manieren om gegevens ethisch en veilig te verzamelen.
In deze spannende tijd van data-gedreven zorg en vitaliteit zijn de mogelijkheden oneindig. In de nabije toekomst zijn je dagelijkse activiteiten niet alleen meer stappen, maar mijlpalen op weg naar een gezonder leven en helpen je je beste zelf te worden. Het is een wereld waar Aarnout Brombacher en vele anderen naartoe werken en de toekomst ziet er ongelooflijk veelbelovend uit.
Duik in de wereld van data & gezondheid
Ben je nieuwsgierig naar data over gezondheidssensoren en de impact ervan op ons welzijn en onze levensstijl? Luister dan naar de podcast JADS Data Dates!
NB. De podcast is alleen in het Nederlands!
